ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ Ένας ανίατος Μπιτσκόμπερ

Ο Καββαδίας είναι ο ποιητής που με το πρώτο του βιβλίο έχασε το όνομα του και όλοι τον φώναζαν Μαραμπού . Η ποιητική συλλογή Μαραμπού εκδόθηκε τον Ιούνιο του 1933 σε 235 αντίτυπα και έγινε ανάρπαστη , ακολούθησε το Πούσι το 1947 , το μυθιστόρημα Βάρδια το 1954 και το Τραβέρσο το 1975  Στην διάρκεια της δικτατορίας έγραψε την μπαλάντα για τον Τσε, τα πεζά του Πολέμου/ Στο άλογο μου και Λι το 1987.  Γεννήθηκε στο Χαρμπίν της Μαντζουρίας τον Ιανουάριο του 1910 και αργότερα εγκαταστάθηκε στον Πειραιά  και φοίτησε στη Γαλλική σχολή  . Ο Καββαδίας  είχε ενημέρωση για τα σύγχρονα ρεύματα της ποίησης κυρίως για τα τεκτενώμενα στην γαλλική ποίηση , ήταν και γνώστης της παράδοσης και του δημοτικού τραγουδιού .  Είναι ο πρώτος που εισάγει αυτά τα πουλιά στην ελληνική λογοτεχνία.


Τα μαραμπού είναι μεγάλα πελαγόμορφα πουλιά  άσχημα θα έλεγα, έχουν κρώξιμο θρηνώδες και υπάρχουν για αυτά πολλές προλήψεις και δεισιδαιμονίες , ζουν σε τροπικά μέρη και μάλλον δεν τα είχε δει να πετάνε . Πρέπει να τα είδε σε φωτογραφία που τράβηξε ο Νίκος Εγγονόπουλος την φίλη του Μαρία Βοναπάρτη [ μαθήτρια του Φρόιντ ] που είχε φόντο τα μαραμπού .  Τον είπανε  νέο  Καρυωτάκη και Μποντλέρ της Ελλάδας , εκείνος ταυτιζόντανε με τον  Τριστάν Κορπιέρ τον Γάλλο επαναστατικό κολασμένο ποιητή.  Από τα 19 του έγραφε . Αγαπώ το ότι είναι θλιμμένο στον κόσμο/ Τα θολά ματάκια, τους άρρωστους  ανθρώπους/ τους σκυφτούς οδοιπόρους / τους τυφλούς μουσικούς των δρόμων .   Δεν είμαι ποιητής,  είμαι στοχαστής…. αρμενιστής φιλόσοφος.. έλεγε για τον εαυτό του , αν δεν ήμουν Κεφαλλονίτης θα ήθελα να ήμουν Κινέζος , έχουν μια εγκαρτέρηση απέναντι στον θάνατο . Από τα ποιήματα και τα πεζά του Καββαδία παίρνουμε πολλές πληροφορίες για φάρμακα ,αρρώστιες ,πρόχειρες ιατρικές λύσεις και θεραπείες του καραβιού .  Ήταν τα δύο κουτιά που είχε κάθε Ιταλός στην τσέπη Ultraceptil , τότε είχε βρεθεί κι είχε σώσει πολλούς από μόλυνση.  Φιλοσοφούσε τη ζωή των ναυτικών που ταξιδεύουν, δουλεύουν μαζί , τρώνε μαζί ,  δεν ξέρουν αν ξημερωθούν και πως κάνουν τις προσευχές τους χωριστά ο καθένας στο Θεό του . Στα ποιήματα του συναντάμε ανθρώπους από διάφορες φυλές με διαφορετικά ήθη και έθιμα με τις δικές τους θρησκείες, ναυτικοί που τους ενώνει η θάλασσα και η επιβίωση  .  Βορινοί ναύτες μπλέκονται με θερμαστές του νότου στα γόνατα τους κάθονται κορίτσια της δουλειάς.  Δεν προσπάθησε να εξωραΐσει τη ζωή των ναυτικών αντίθετα μίλησε για τα προβλήματα τους, τα υπαρξιακά και τα βιοποριστικά, δεν φοβήθηκε να μιλήσει για τις αρρώστιες των ναυτικών,  για τα σαπιοκάραβα, για το αλκοόλ και τα ναρκωτικά, θέματα ταμπού για άλλους εκείνος  προχωράει πιο μπροστά και παρακαλεί τον θεό να δώσει  λίγη από την άσπρη σκόνη στον μαύρο θερμαστή τον Γουίλι .Ο Καββαδίας στα ποιήματα και στα πεζά κάνει την υπέρβαση των γνωστών λογοτεχνικών ειδών της εποχής και μπλέκει τον στοίχο με την αυτοβιογραφία και την ζωγραφική με την χάραξη εξωτικών τατουάζ και τα χρώματα .  Θυμάμαι , ως τώρα να΄τανε , τον γέρο παλαιοπώλη,/όπου έμοιαζε με μιαν παλιά ελαιογραφία του Γκόγια. Ανακατεύει αναμνήσεις, εμπειρίες και αυτά που τον καίνε, η ζάλη του αλκοόλ και των ναρκωτικών, η άγια αγάπη της μάνας, ο έρωτας της πόρνης, ο καθημερινός φόβος του πνιγμού, η αγάπη για τις γοργόνες και τα τατουάζ, ο πανικός της σύφιλης . Με την δολοφονία του Λόρκα γράφει .  Κοπέλες από το Δίστομο φέρτε νερό και ξύδι / κι απάνω στη φοράδα σου δεμένος σταυρωτά / σύρε για κείνο το στερνό στην Κόρδοβα ταξίδι .  Και δεν είναι το μόνο ποίημα που δεν αναφέρεται στην θάλασσα , έχει γράψει και για το Αλβανικό μέτωπο, και για τους εκτελεσθέντες στην Καισαριανή και άλλα .   Τον γοήτευε η μαγεία των άστρων , οι κύκλοι που διαγράφουνε στο στερέωμα ορίζουν την μοίρα μας , δυναστεύουνε τη ζωή μας, οδηγούνε τα βήματα μας . Οι ναυτικοί με αυτά πορεύονται και με αυτά ζουν .  Η επίδραση που έχουν απάνω στη ζωή τους , είναι απείρως μεγαλύτερη και τρομερότερη . Η μαγγανεία των θαλασσών είναι συνυφασμένη με την μαγγανεία των άστρων . Όταν ο ήλιος με το φεγγάρι βρίσκονται , καθώς λένε οι αστρονόμοι , σε συζυγία , τότε δουλεύουνε και τα δύο με αόρατες δυνάμεις τη θάλασσα και τους ανθρώπους της.   Κοιτάζω τ΄ αστέρια με το γυαλί . Ποτέ μου δεν είδα καθαρότερο ουρανό. Ποτέ μου δεν ένοιωσα όσο απόψε τη μαγγανεία των άστρων. Το άλφα του μεγάλου Ταύρου, ο θαυμάσιος Αλτεμπαράν εκπέμπει σε όλο το κορμί το δηλητήριο της γοητείας του. Αυτός ο αιώνιος ταξιδευτής της θάλασσας δεν ταξιδεύει ούτε κοσμοπολίτικα ούτε για την Ιθάκη του, για τη φυγή και το ταξίδι. Η αναφορά του στον Μπολιβάρ , στον Λόρκα , στον Τσέ και στον επονίτη σηματοδοτούν την κοινωνική του ευαισθησία . Αγαπούσε τους ναυτικούς που ζούνε στα ντοκ των λιμανιών κοιτάζοντας τα πλοία να φεύγουν , αυτοί είναι οι ανίατοι , αυτοί  που δεν μπόρεσαν να λυτρωθούν από την μαγεία της θάλασσας και έχουν αθεράπευτα δηλητηριαστεί. Σιχαίνομαι το ναυτικό που εμάζεψε λεφτά / Εμούτζωσε την θάλασσα και την κατουράει . Αρρωσταίνουν και ξεμπαρκάρουν κλαίγοντας . Αγαπούν με πάθος τη θάλασσα και δεν μπορούν να γίνουν επαγγελματίες θαλασσινοί . Αυτοί είναι οι  Μπιτσκόμπερ . Και μείς που κάναμε πετσί την καραβίσια βρώμα. Αυτό το τεράστιο στοιχείο που κόβει σαν μαχαίρι τα σίδερα, που σχίζει τις λαμαρίνες, θανατώνει με ύπουλο τρόπο το κορμί, το κοιμίζει και το θανατώνει . Εδώ στα καράβια, σε αυτά τα πλεούμενα σίδερα, ο θάνατος δεν ενεδρεύει, όπως στις πολιτείες . τον έχουμε παντού αντιμέτωπο . Θεματικά ο θάνατος κυριαρχεί .                                

Βλέπω συχνά στον ύπνο μου ένα άσπρο καρχαρία / με περιμένει νηστικός ή εγώ τον περιμένω..  Η υπαρξιακή του αγωνία προδίδετε με τους  μονολόγους του και τις φανταστικές εξάρσεις, και φανερώνει αυτά που τον καίνε,  σε τούτο το τρομαχτικό ταξίδι του χαμού.    Ψάχνει να βρει την Φάντα  Μοργκάνα του, και το αστέρι  Μιζάρ . Πεθαίνει τον Φλεβάρη του 1975 από εγκεφαλικό .

Υ.Γ.   Η Φάντα Μοργκάνα είναι ένα νησί της φαντασίας που ψάχνουν χρόνια οι Νορβηγοί ναυτικοί να βρουν .