Χτύπησε το τηλέφωνο
μου,
Γιώργο για σου είμαι η Ολυμπία, έβγαλα καινούργιο βιβλίο και θέλω να γράψεις στα Παναιγύπτια.
Τέτοια εποχή βρήκες Ολυμπία που είναι όλα γκρίζα.
Ο πολιτισμός θα μας βγάλει από την κρίση, ο καθένας με την δουλειά του, ο καθένας με αυτό που ξέρει.
Οικονομική κρίση έχουμε, πολιτιστική κρίση δεν έχουμε.
Αν αυτά δεν είναι λόγια ποιητή τότε ποια είναι.
Οι κριτικοί τοποθετούν την Ολυμπία Καράγιωργα μεταξύ ρομαντικής ποίησης και λυρικής, εγώ θα την τοποθετούσα μεταξύ ρομαντισμού και Χαϊ-κού αυτό το ιαπωνικό είδος ποίησης που με λίγες λέξεις με νοηματική πυκνότητα προσπαθεί να εκφράσει την ουσία της στιγμής στο μυαλό και όχι στην εικόνα. Εγκεφαλική ποίηση.
Μου θυμίζει φιλοσοφία του Κομφούκιου.
Η Ελληνική λογοτεχνία στην Αίγυπτο έχει μερικά χαρακτηριστικά που την κάνουν μοναδική και αξίζει να τη δούμε με την πρέπουσα προσοχή και ως προς την ποιότητα και ως προς την ποσότητα. Ο Ιωάννης Χατζηφώτης στην έκδοση του το 99 Ανθολογία νεοελλήνων Αιγυπτιωτών ποιητών αριθμεί μόνο Αλεξανδρινούς, 70 ποιητές.
Οι πατριάρχες της Αιγυπτιώτικης λογοτεχνίας είναι ο Κ. Καβάφης και ο Στρατής Τσίρκας μετά ακολούθησαν και άλλοι πολλοί που σε αναλογία με τον πληθυσμό ήταν μεγάλος ο αριθμός.
Και οι δύο λογοτέχνες είχαν άριστες σχέσεις με την μητρόπολη της Αθήνας, παρακολουθούσαν τα δρώμενα και είχαν πολλούς αναγνώστες. Αλληλογραφούσαν με φίλους και μάθαιναν τα λογοτεχνικά νέα της πατρίδας και τους ενημέρωναν για την πορεία των έργων τους. Οι επιστολές που έχουν διασωθεί είναι ακόμα και σήμερα υπό μελέτη, μετά από τόσα χρόνια ακόμα αναλύονται και βγαίνουν πολύτιμα συμπεράσματα. Οι λόγιοι της Ελλάδας έτρεφαν μεγάλη εκτίμηση στους συναδέλφους τους στην Αίγυπτο που παρήγαγαν σπουδαίο έργο και δεν είχαν τίποτα να ζηλέψουν από την Ελλάδα, είχαν όλα τα χαρακτηριστικά της φυλής μας ακόμα και την διχόνοια. Ούτε ο Καβάφης αλλά ούτε και ο Τσίρκας είχαν εύκολη αποδοχή από τους Έλληνες κριτικούς στην Αίγυπτο. Ο Τσίρκας είχε πάρει βραβείο στην Αθήνα και στην Αίγυπτο δύο χρόνια μετά λογομαχούσαν μέσω του τύπου. Μπορεί τώρα να διδάσκονται στα πιο απομακρυσμένα Πανεπιστήμια του κόσμου αλλά τότε δυσκολεύτηκαν πολύ.
Γενικά ο δρόμος της λογοτεχνίας είναι μοναχικός και δύσκολος. Ζώντας σε μια πολιτισμική χώρα, γνώστες ξένης γλώσσας και με τις προσωπικές τους επαφές, βοηθήθηκαν στην διεθνή τους αναγνώρισης, παρακολουθούσαν πιο εύκολα τα διεθνή γεγονότα και τα ρεύματα της εποχής. Ο Φόρστερ, ο Ντάρελ, ο Χάαγκ και ο Σεφέρης βοήθησαν τον ποιητικό λόγο του Καβάφη να μαθευτεί στην Ευρώπη. Από την άλλη οι επαφές του Τσίρκα στο Β. Διεθνές Συνέδριο Συγγραφέων για την υπεράσπιση της κουλτούρας ενάντια στο φασισμό, με τον Αραγκόν, Μπρέχτ, Π.Νερούντα, η Πασιονάρα και άλλους πολλούς, τον έκανε παγκοσμίως γνωστό.
Ο Ρομαντισμός που ακολούθησαν πολλοί καλλιτέχνες ήταν ένα διεθνές κίνημα σε όλες τις μορφές της τέχνης, με στάση ζωής ενάντια στην εμπορευματοποίηση του καπιταλισμού, ένα λιμάνι στις ανθρώπινες αξίες που είχαν αρχίσει να φθείρονται, νοσταλγεί το παλιό, το όμορφο, το εξωτικό αλλά όχι το κλασικό. Αμφισβητεί τις αξίες του παρελθόντος και βάζει καινούργιες, θέλει την ελευθερία της δημιουργίας, αλλάζει τους παλιούς κανόνες έκφρασης και αναδεικνύει το συναίσθημα και την φαντασία. Η μελαγχολία, η απαισιοδοξία και η νοσταλγική διάθεση είναι τα χαρακτηριστικά Ρομαντισμού.
Η Ολυμπία είναι ρομαντική γιατί έχει στάση ζωής, θέλει να φέρει το χαμόγελο στους συνανθρώπους της με την ποίηση, γράφει στο πρώτο πρόσωπο του ενικού για την εμπειρία της στην ζωή με την φύση , την επαφή της με τον θεό, έχει επιβλητικά σκηνικά, ταξιδεύει και ψάχνει άλλους κόσμους, τριγυρνάει στις θάλασσες και τους ουρανούς, μαζεύει βότσαλα και αστέρια.
Δεν είναι δική μου πρωτοβουλία αυτό το κείμενο, μου το ζήτησε και εγώ φοβήθηκα, δεν είναι μια κριτική ενός βιβλίου, να πάρεις ένα αντιπροσωπευτικό της ποίημα και να γράψεις τι ωραίο που είναι. Είναι το σύνολο της ποίησης της, έργο ζωής, άλλωστε έχουν γράψει εγκωμιαστικά λόγια επαγγελματίες, εγώ για το σύνολο της ποίησης της τι να γράψω, τι ανάγκη έχει τα λόγια μου.
Ολυμπία έχεις μπει στα λεξικά, έχεις ταξιδέψει, έχεις διδάξει, έχεις τόσες ποιητικές συλλογές, έχεις τις καλύτερες λογοτεχνικές γνωριμίες, έχεις βραβευτεί από την Ακαδημία από μένα τι θέλεις; εγώ είμαι ένας αιρετικός, δεν είμαι για καλά λόγια.
Και ποιος σου ζήτησε καλά λόγια, ήταν η απάντηση της, πιστεύω στην δύναμη του λόγου σου, εσύ με καταλαβαίνεις.
Έχει δίκιο σε αυτό οι ποιητές είναι δύσκολοι άνθρωποι, αν δεν τους ζήσεις και συναναστραφείς μαζί τους, δεν τους καταλαβαίνεις. Δεν μπορείς εύκολα να αντιληφθείς τι τους εμπνέει και τι τους θίγει.
Η Ολυμπία Καράγιωργα είναι μια λογοτέχνης της παροικίας και όποια επιτυχία κάνει, θέλει να την μοιραστεί με τους Αιγυπτιώτες , ζει και γράφει στην Λέρο, ήρθε εδώ στο φιλόξενο χώρο, να μοιραστεί την χαρά της μαζί μας. Έχει έντονο το δέσιμο με τους Αιγυπτιώτες.
Γιώργο για σου είμαι η Ολυμπία, έβγαλα καινούργιο βιβλίο και θέλω να γράψεις στα Παναιγύπτια.
Τέτοια εποχή βρήκες Ολυμπία που είναι όλα γκρίζα.
Ο πολιτισμός θα μας βγάλει από την κρίση, ο καθένας με την δουλειά του, ο καθένας με αυτό που ξέρει.
Οικονομική κρίση έχουμε, πολιτιστική κρίση δεν έχουμε.
Αν αυτά δεν είναι λόγια ποιητή τότε ποια είναι.
Οι κριτικοί τοποθετούν την Ολυμπία Καράγιωργα μεταξύ ρομαντικής ποίησης και λυρικής, εγώ θα την τοποθετούσα μεταξύ ρομαντισμού και Χαϊ-κού αυτό το ιαπωνικό είδος ποίησης που με λίγες λέξεις με νοηματική πυκνότητα προσπαθεί να εκφράσει την ουσία της στιγμής στο μυαλό και όχι στην εικόνα. Εγκεφαλική ποίηση.
Μου θυμίζει φιλοσοφία του Κομφούκιου.
Η Ελληνική λογοτεχνία στην Αίγυπτο έχει μερικά χαρακτηριστικά που την κάνουν μοναδική και αξίζει να τη δούμε με την πρέπουσα προσοχή και ως προς την ποιότητα και ως προς την ποσότητα. Ο Ιωάννης Χατζηφώτης στην έκδοση του το 99 Ανθολογία νεοελλήνων Αιγυπτιωτών ποιητών αριθμεί μόνο Αλεξανδρινούς, 70 ποιητές.
Οι πατριάρχες της Αιγυπτιώτικης λογοτεχνίας είναι ο Κ. Καβάφης και ο Στρατής Τσίρκας μετά ακολούθησαν και άλλοι πολλοί που σε αναλογία με τον πληθυσμό ήταν μεγάλος ο αριθμός.
Και οι δύο λογοτέχνες είχαν άριστες σχέσεις με την μητρόπολη της Αθήνας, παρακολουθούσαν τα δρώμενα και είχαν πολλούς αναγνώστες. Αλληλογραφούσαν με φίλους και μάθαιναν τα λογοτεχνικά νέα της πατρίδας και τους ενημέρωναν για την πορεία των έργων τους. Οι επιστολές που έχουν διασωθεί είναι ακόμα και σήμερα υπό μελέτη, μετά από τόσα χρόνια ακόμα αναλύονται και βγαίνουν πολύτιμα συμπεράσματα. Οι λόγιοι της Ελλάδας έτρεφαν μεγάλη εκτίμηση στους συναδέλφους τους στην Αίγυπτο που παρήγαγαν σπουδαίο έργο και δεν είχαν τίποτα να ζηλέψουν από την Ελλάδα, είχαν όλα τα χαρακτηριστικά της φυλής μας ακόμα και την διχόνοια. Ούτε ο Καβάφης αλλά ούτε και ο Τσίρκας είχαν εύκολη αποδοχή από τους Έλληνες κριτικούς στην Αίγυπτο. Ο Τσίρκας είχε πάρει βραβείο στην Αθήνα και στην Αίγυπτο δύο χρόνια μετά λογομαχούσαν μέσω του τύπου. Μπορεί τώρα να διδάσκονται στα πιο απομακρυσμένα Πανεπιστήμια του κόσμου αλλά τότε δυσκολεύτηκαν πολύ.
Γενικά ο δρόμος της λογοτεχνίας είναι μοναχικός και δύσκολος. Ζώντας σε μια πολιτισμική χώρα, γνώστες ξένης γλώσσας και με τις προσωπικές τους επαφές, βοηθήθηκαν στην διεθνή τους αναγνώρισης, παρακολουθούσαν πιο εύκολα τα διεθνή γεγονότα και τα ρεύματα της εποχής. Ο Φόρστερ, ο Ντάρελ, ο Χάαγκ και ο Σεφέρης βοήθησαν τον ποιητικό λόγο του Καβάφη να μαθευτεί στην Ευρώπη. Από την άλλη οι επαφές του Τσίρκα στο Β. Διεθνές Συνέδριο Συγγραφέων για την υπεράσπιση της κουλτούρας ενάντια στο φασισμό, με τον Αραγκόν, Μπρέχτ, Π.Νερούντα, η Πασιονάρα και άλλους πολλούς, τον έκανε παγκοσμίως γνωστό.
Ο Ρομαντισμός που ακολούθησαν πολλοί καλλιτέχνες ήταν ένα διεθνές κίνημα σε όλες τις μορφές της τέχνης, με στάση ζωής ενάντια στην εμπορευματοποίηση του καπιταλισμού, ένα λιμάνι στις ανθρώπινες αξίες που είχαν αρχίσει να φθείρονται, νοσταλγεί το παλιό, το όμορφο, το εξωτικό αλλά όχι το κλασικό. Αμφισβητεί τις αξίες του παρελθόντος και βάζει καινούργιες, θέλει την ελευθερία της δημιουργίας, αλλάζει τους παλιούς κανόνες έκφρασης και αναδεικνύει το συναίσθημα και την φαντασία. Η μελαγχολία, η απαισιοδοξία και η νοσταλγική διάθεση είναι τα χαρακτηριστικά Ρομαντισμού.
Η Ολυμπία είναι ρομαντική γιατί έχει στάση ζωής, θέλει να φέρει το χαμόγελο στους συνανθρώπους της με την ποίηση, γράφει στο πρώτο πρόσωπο του ενικού για την εμπειρία της στην ζωή με την φύση , την επαφή της με τον θεό, έχει επιβλητικά σκηνικά, ταξιδεύει και ψάχνει άλλους κόσμους, τριγυρνάει στις θάλασσες και τους ουρανούς, μαζεύει βότσαλα και αστέρια.
Δεν είναι δική μου πρωτοβουλία αυτό το κείμενο, μου το ζήτησε και εγώ φοβήθηκα, δεν είναι μια κριτική ενός βιβλίου, να πάρεις ένα αντιπροσωπευτικό της ποίημα και να γράψεις τι ωραίο που είναι. Είναι το σύνολο της ποίησης της, έργο ζωής, άλλωστε έχουν γράψει εγκωμιαστικά λόγια επαγγελματίες, εγώ για το σύνολο της ποίησης της τι να γράψω, τι ανάγκη έχει τα λόγια μου.
Ολυμπία έχεις μπει στα λεξικά, έχεις ταξιδέψει, έχεις διδάξει, έχεις τόσες ποιητικές συλλογές, έχεις τις καλύτερες λογοτεχνικές γνωριμίες, έχεις βραβευτεί από την Ακαδημία από μένα τι θέλεις; εγώ είμαι ένας αιρετικός, δεν είμαι για καλά λόγια.
Και ποιος σου ζήτησε καλά λόγια, ήταν η απάντηση της, πιστεύω στην δύναμη του λόγου σου, εσύ με καταλαβαίνεις.
Έχει δίκιο σε αυτό οι ποιητές είναι δύσκολοι άνθρωποι, αν δεν τους ζήσεις και συναναστραφείς μαζί τους, δεν τους καταλαβαίνεις. Δεν μπορείς εύκολα να αντιληφθείς τι τους εμπνέει και τι τους θίγει.
Η Ολυμπία Καράγιωργα είναι μια λογοτέχνης της παροικίας και όποια επιτυχία κάνει, θέλει να την μοιραστεί με τους Αιγυπτιώτες , ζει και γράφει στην Λέρο, ήρθε εδώ στο φιλόξενο χώρο, να μοιραστεί την χαρά της μαζί μας. Έχει έντονο το δέσιμο με τους Αιγυπτιώτες.
Έχει
όλες τις προϋποθέσεις για διεθνή αναγνώριση, έχει την δική της γραφή, δεν μιμείται, άμα την διαβάσεις μια φορά, αμέσως την αναγνωρίζεις, Η δύναμη της είναι στα λιγόλογα ποιήματα,
εκείνα που δεν σε αφήνουν να γυρίσεις σελίδα, μένεις εκεί και αναλύεις,
ψάχνεις, αναρωτιέσαι, φαντάζεσαι και μετά θαυμάζεις πώς με τόσες λίγες λέξεις
λέει τόσα πολλά. Προσπαθείς να προσθέσεις μία λέξη
στα μικρά της ποιήματα και δεν χωράει, δύο αράδες είναι γραμμένες και γέμισε η
σελίδα, έχει αρχή και τέλος.
Και μέσα στην οικονομική κρίση που περνάμε, αποφασίζει όλο αυτό το
χρυσάφι της ζωής της να το μαζέψει σε ένα τόμο και να το βγάλει στο φως.
Στο φως το χρυσάφι.
Πετυχημένος τίτλος, και σωστή και τολμηρή ενέργεια να μαζέψει όλο της τον κόπο και τον πόνο σε μία έκδοση. Σε όλη της την ζωή τολμούσε . Μου αρέσει που στα ποιήματα της σε ενημερώνει θέση και ώρα για να μπορέσει και ο αναγνώστης να εγκλιματιστεί. Δεν γράφει ποίηση με συνδυασμό εύηχων λέξεων, κάνει φιλοσοφικές αναζητήσεις και υπαρξιακά ερωτήματα. Υμνεί το φως και το σκοτάδι, τον έρωτα και τον χωρισμό, το μικρό και το μεγάλο, την ζωή και τον θάνατο, με τον ίδιο τρόπο, νωχελικά, μελαγχολικά με μια δύναμη σκέψης Νόμιζα ότι η διαδρομή Χάλκη - Μυτιλήνη της είχε κλέψει το μυαλό αλλά ήρθε η Λέρος και την απήγαγε.
Στο φως το χρυσάφι.
Πετυχημένος τίτλος, και σωστή και τολμηρή ενέργεια να μαζέψει όλο της τον κόπο και τον πόνο σε μία έκδοση. Σε όλη της την ζωή τολμούσε . Μου αρέσει που στα ποιήματα της σε ενημερώνει θέση και ώρα για να μπορέσει και ο αναγνώστης να εγκλιματιστεί. Δεν γράφει ποίηση με συνδυασμό εύηχων λέξεων, κάνει φιλοσοφικές αναζητήσεις και υπαρξιακά ερωτήματα. Υμνεί το φως και το σκοτάδι, τον έρωτα και τον χωρισμό, το μικρό και το μεγάλο, την ζωή και τον θάνατο, με τον ίδιο τρόπο, νωχελικά, μελαγχολικά με μια δύναμη σκέψης Νόμιζα ότι η διαδρομή Χάλκη - Μυτιλήνη της είχε κλέψει το μυαλό αλλά ήρθε η Λέρος και την απήγαγε.
Γιώργος Σφακιανάκης Οκτώβριος 2013
